مبرد یا خنک کننده به ماده ای گفته می شود که به صورت مایع یا گاز می باشد و وظیفه آن کاهش دمای سطح مشخصی از یک ناحیه است.
علت اصلی این که مبردها کاربرد زیادی در صنعت دارند این است که قابلیت تبدیل گاز به مایع و بالعکس به راحتی انجام می گیرد .
دستگاه های زیادی همانند چیلر تراکمی، داکت اسپلیت و VRF از مبرد یا خنک کننده در سیستم خود استفاده می کنند.
رایج ترین مبردهای مورد استفاده در صنعت کدامند ؟
به طور کلی برای سیستم های HVAC و تهویه مطبوع، رایج ترین مبردهای مورد استفاده در صنعت به سه دسته زیر تعلق دارند.
- CFC : این ها مبردهای کلروفلوئورکربن مانند R11,R12,R113,R114 هستند. که توسط پروتکل مونترال به عنوان مضرترین گاز برای لایه ازون شناخته شده اند و در سال 2000 از رده خارج شده اند. R12 را معمولا در اتومبیل های قدیمی برای تهویه مطبوع استفاده می کردند .
- HCFC : مبرد هیدرو کلروفلوئورکربن مانند R22,R123 هستند که توسط پروتکل مونترال مضرترین گاز برای لایه ازون شناخته شده اند و از سال 2030 از رده خارج می شوند. مبرد R22 معمولا در بیشتر کمپرسورهای رفت و برگشتی استفاده می شود، در حالیکه R123 در چیلرهای سانتریفیوژ (گریز از مرکز) یه عنوان جایگزینی موقت برای R11 استفاده می شود.
- HFC : این مبرد هیدروفلوئورکربن می باشد که به لایه ازون آسیب نمی رسانند مانند R134a . در ماشین آلات جدیدتر جایگزین HCFC و CFC می شوند. R134a در حال حاضر به جای R12 یا R500 در سیستم های تهویه مطبوع و در تمام اتومبیل های جدید استفاده می شود.
تجزیه و تحلیل مبرد یا خنک کننده برای شناسایی و کنترل آلاینده های موجود در مبرد مهم است که می تواند منجر به تخریب و خرابی اجزای مختلف شود و باعث ناکارآمدی کارکرد واحد شود. مبرد بایستی از نظر آلاینده هایی مانند: رطوبت، اسید، ذرات معلق، جامدات و مواد آلی مورد آزمایش قرار گیرد.
تحقیقات گسترده ای برای شناسایی مبردهای جدید در حال انجام است که میتواند برای جایگزینی مبردهای HCFC و CFC استفاده شوند.
در حال حاضر R134a رایج ترین مبرد مورد استفاده در صنعت به شمار می آید.